lunes, 10 de mayo de 2010

budismoaren jatorria

Budismoa Iparraldeko Indian K. a. V. mendean Siddhartha Gautamak edo Budak emandako irakaspenetan oinarritutako erlijio eta filosofia da.
Buda ez da
jainkoa, ezta Jainkoak bidalia, ezta profeta ere, eta budismoak ez du.Sortzaile bati buruz hitz egiten. Buddha berba pali eta sanskrito antzinako hizkuntzetatik dator, eta “iratzarri dena” esangura du. Budismoan ez dute erabiltzen Buda hitza pertsonaia historikoa aipatzeko bakarrik, baizik eta Siddharthak baino gauza bera lortu duen edonor aipatzeko. Budistek ez dituzte hartzen budismoaren irakaspenak ez jainkozko agerkaritzat, ezta fede-dogmatzat ere, ikergaitzat baizik.
Irakaspen hauen xedea ezbetetasuna eta sufrimendua erauztea da. Budismoaren arabera, azken buruan sufrimendu horren zergatia ilusioa edo ezjakintasuna da, Budismoa jarraitzaile kopuruaren arabera munduko laugarrena da, 380 miloi inguru (
txinatar erlijio tradizionala barneratuz gero, 700 miloi inguru), horietako gehiengoa Asian: Txina, Japonia, Korea, Singapur, Tibet, Nepal, Sri Lanka, Myanmar, Laos, Tailandia, Kanbodia, Vietnam, Malaysia eta Bangladesh.

Budismoa.

Budismoa erlijio mota bat da. Asia aldeko garrantzitsuenetarikoa hain zuzen.

HISTORIA:
Nepalen sortu zen kristo aurretik VI. mendean. Sortu bezain laster India osora hedatu zen. Budismoa beraz loratzen zegoela, musulmanen inbasioak asko ahuldu zuen, gehiegi budaren uztez. Hau indarberritzeko asmoz, budistek, Gujerat-en bildu ziren batzar orokor bat eginez, hau gaur egun ere budismoaren aldeko gune garrantzitsuena da.
BUDA:
Budismoan protagonista nagusia buda da. Buda. Hau ez da budismoaren jainkoa, ezta profeta ere. Buda, Buddha hitzetik dator, hau oso antzinakoa. India eta Nepal arteko herri txiki batean jaio zen K.a. 556. urtean. Familia noblea izan zuen eta luxuz betea bizi izan zen. Arteak eta zientziak ikasi zituen. Gizarte maila beheko emakume batekin ezkondu zen. Baina hala ere ez zegoen gustura zeraman bizitzarekin. Giza sufrimendua honela ikusten zuen: Gizon zahar eta ahul bat, babesik gabeko elbarri gaixo bat, eta segizio bat hilotz bat erraustera zihoana.
NIRVANA:
Nirvana da budismoaren helburu nagusia. Pertsona batek irrikarik sentitzen ez duen egoera adierazteko erabiltzen da.
P.D: Txikiagoa egiten saiatu naiz. Ikusten baduzue txikiagoa izan behar dela, esan mesedez (:

Budismoa




Budismoa Iparraldeko Indian K. a. V. mendean Siddhartha Gautamak edo Budak emandako irakaspenetan oinarritutako erlijio eta filosofia da. Siddhārtha Gautama hil egin zen 80 urte izan zituenean, 486.urtean K.a gutxi gora behera, janariaren toxikazio baten ondorioz.
Urte batzuk pasa ondoren, Siddhārtha izena aldatzen da eta Gautama izena hartzen du, horregatik, Siddhārtha Gautama izena dauka. Orduan urte batzuk igarotzen ditu jan gabe edo gutxiengo edaria edaten…, besteei languntze eta gogoeta egiten.

Buda hitza da sanskrita; bere jatorria da Budh lenguaiatik eta beren esanahia esan nahi du esnatzea, jakitea eta argitzea .

Budismoa.





Budismoa erlijio bat da. Espainian beste erlijio bat bezala onartu da, eta beste erlijio ezagunen eskubide berdinak ditu. Espainian 80.000 budista dira, baina mundu osoan 500 milioi dira guztira erlijio Indiarraren praktikanteak.
Erlijioa Indiaren iparekialdean sortu zen, Siddhartha Gautama-ren eskuz. Hau figura sakratu bat da bi erlijioreentzat: hinduismoarentzat (Vishnú) eta budismoarentzat (Buda). Lumbinī-n jaio zen, K.a. 563. urtean gutxi gora behera.
Budismoak ilargi-egutegi propioa du, K.a. 543. urtean hasten dena. Beraz, Buda guretzat K.a. 1887. urtean jaio zen.
Buda bilaketa espiritual perfektua irudikatzen du. Beraz, zahartasunaren, gaixotasunaren, eta eriotzaren aurkikuntzaren ondorioz, etxea utzi, eta Tíbeteko mendietara abiatu zen. Burusoil, jantzi horiarekin eta ondasun edo dirurik gabe abiatu zen, baina jakin zuen extremu guztiak txarrak direla.
Gaur egun erlijio hau lurralde askotan dago, baina garrantzitsuenak Nepalen eremuan daude (Txina, India, Bután...). Budista gehien dituen lurraldea Txina da. Hauek dira erlijio honen lur sakratuak:
-Indian: Bodh Gaya, Sarnath, Kushinagar.
-Nepal: Lumbini.
Niretzat, oso interesgarria da erlijio hau. Hemendik hartu dut informazioa: